كارجو پلاس

بيمه بيكاري چيست و به چه كساني تعلق مي‌گيرد؟

اگر بخواهيم به صورت كلي به اين سوال پاسخ دهيم بايد بگوييم كه بيمه بيكاري، همانطور كه از اسمش پيداست، به بيكاران تعلق مي‌گيرد. اما بايد ببينيم از نظر وزارت كار، بيكار به چه كسي گفته مي‌شود؟

چه كسي، نام بيكار را يدك مي‌كشد؟

 از نظر قانون بيمه بيكاري، بي كار به شخص بيمه‌شده‌اي گفته مي‌شود كه بدون ميل و اراده خود بي كار شده و اكنون آماده به كار است و مي‌تواند در محيط كار جديد فعاليت خود را آغاز كند. پس اگر از طرف سازماني كه در آن مشغول به كار بوده‌ايد، بيمه شده باشيد و كارفرما به شما اعلام كرده باشد كه ديگر نيازي به حضور شما در محل كار نيست، واجد شرايط دريافت مقرري بيكاري هستيد. اين قانون در مورد بيمه‌شدگاني كه به خاطر حوادث غيرمترقبه مانند سيل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزي شغل خود را از دست مي‌دهند نيز صدق مي‌كند. البته ذكر اين نكته بسيار ضروري است كه شما حق رد كردن مشاغل پيشنهادي در آگهي‌هاي استخدام كه مرتبط با مهارتتان هست را نداريد.

فرصت يك‌ماهه براي ثبت بيكاري

براي دريافت مقرري بيمه بيكاري بايد حداكثر تا ۳۰ روز از تاريخ بيكار شدن‌تان‌ دست به كار شويد و موضوع را به واحدهاي تعاون، كار و رفاه اجتماعي مربوطه اطلاع دهيد و آمادگي خود را براي اشتغال مجدد اعلام كنيد.

اگر بنا به هر دليلي نتوانستيد در اين مهلت تقاضاي خود را ثبت كنيد؛ تا سه ماه مهلت داريد مداركي را ارائه دهيد كه نشان مي‌دهند عذر موجهي براي عدم اقدام در سي روز اول داشته‌ايد.

مبلغ بيمه بيكاري اشخاص واجد شرايط از روز اولِ شروعِ بيكاري آنان محاسبه و پرداخت مي‌شود.

چه كساني واجد شرايط هستند؟

اگر شرايط زير را داشته باشيد، بيمه بيكاري به شما تعلق مي‌گيرد:

• مشمول قانون كار و تأمين اجتماعي باشيد؛ يعني شغل آزاد نداشته و يا صاحب كسب و كار نباشيد.
• تبعه كشورهاي ديگر نباشيد (تابعيت ايران يكي از ويژگي‌هاي ضروري براي دريافت بيمه بيكاري است.)
• مستمري‌بگير، بازنشسته يا از كارافتاده نباشيد.
• پيش از بي كاري، حداقل يك سال سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشيد. البته در مورد اين قانون تبصره‌اي وجود دارد كه مي‌گويد: افراد بيمه شده‌اي كه به دليل بروز حوادث غيرمترقبه مانند جنگ، زلزله، آتش‌سوزي و سيل كار خود را از دست مي‌دهند، براي دريافت بيمه بيكاري نيازي به داشتن سابقه پرداخت حق بيمه براي مدت زمان مشخص را ندارند. اين افراد حتي اگر در اولين روز كاري خود نيز بر اثر چنين حوادثي بي كار شوند، در صورت داشتن ساير شرايط، واجد شرايط بيمه بيكاري خواهند بود.

• به صورت غير ارادي از كار اخراج شده باشيد؛ ارادي يا غيرارادي بودن بيكاريِ فرد، به تشخيص كميته‌اي متشكل از نمايندگانِ سازمان تأمين اجتماعي و اداره كار و امور اجتماعي محل اشتغال بيمه‌شده بستگي دارد.

ثبت درخواست بيمه بيكاري

در اولين مرحله، بايد در سامانه بيمه بيكاري يا سامانه جامع روابط كار حساب كاربري ايجاد كنيد. براي احراز هويت مي‌توانيد به پيشخوان دولت يا شعب بانك رفاه كارگران مراجعه كنيد. سپس مدارك موردنياز را در سامانه بيمه بيكاري بارگذاري كرده و در خواست خود را تكميل نماييد. به ياد داشته باشيد كه اين مبلغ به حساب بيمه بيكاري شما واريز خواهد شد. بنابراين حتما بايد در بانك رفاه كارگران حساب باز كرده باشيد. 

مدارك مورد نياز براي ثبت درخواست مقرري بيكاري

براي به جريان انداختن فرايند دريافت بيمه بيكاري بايد با در دست داشتن مدارك زير به واحدهاي اداره تعاون، كار و رفاه ‌اجتماعي مراجعه كنيد:

• اصل و كپي قرارداد يكسال آخر كار يا راي صادرشده
• عكس ۴*۳ جديد (۴ قطعه)
• اصل و كپي مدرك تحصيلي يا مدرك فني
• اصل و كپي تمام صفحات شناسنامه و كارت ملي
• اصل و كپي كارت پايان خدمت (براي آقايان)
• پوشه روغني (يك جلد)
• كپي صفحه اول دفترچه بيمه
• نامه عدم نياز كارفرما

مبلغ بيمه بيكاري چه قدر است؟

طبق قانون، مقرري روزانه بيمه بيكاري ۵۵% متوسط دستمزد، حقوق يا كارمزد روزانه فرد بيمه‌شده است. اين متوسط حقوق، براي حقوق دريافتي سه ماه اخير شما محاسبه مي‌گردد، اما در هر صورت مبلغ كُلي آن نبايد از حداقل دستمزد تعيين‌شده براي هر سال كمتر، يا از ۸۰% متوسط دستمزد يا حقوق بيمه‌شده بيشتر باشد.

مدت زمان پرداخت بيمه بيكاري

مدت زمان دريافت مقرري بيمه بيكاري به سابقه پرداخت حق بيمه توسط شما در زمان اشتغال بستگي دارد. با اين حال مدت زمان دريافت بيمه بيكاري، از ۳۶ ماه براي افراد مجرد و ۵۰ ماه براي بيمه‌شده‌هاي متأهل و متكفل بيشتر نيست.

در جدول بيمه بيكاري زير مي‌توانيد جزئيات بيشتري از مدت زمان پرداخت آن پيدا كنيد:

در چه شرايطي بيمه بيكاري قطع مي‌شود؟

بيمه بيكاري تنها در صورتي قطع مي‌شود كه فرد بيمه‌شده:

• مجدداً مشغول به كار شود
• بدون دليل موجه از شركت در دوره‌هاي كارآموزي يا سوادآموزي خودداري كند
• از قبول شغل تخصصي خود يا شغل مشابهي كه به او پيشنهاد شده، خودداري كند
• مشمول استفاده از مستمري بازنشستگي يا از كارافتادگي كلي شود
• با دريافت دستمزد مدت بلاتكليفي به كار اوليه‌اش برگردد
• مدت‌زمان قانوني دريافت مستمري بيكاري به پايان برسد
• فوت كند
• اگر بيمه‌شده بيكار، دوباره مشغول به كار شود اما اشتغال مجدد خود را اعلام نكند و با وجود اشتغال به كار، كماكان به دريافت مقرري بيمه بيكاري ادامه بدهد، بايد مقرري بيكاري كه از زمان اشتغال مجدد دريافت كرده را به حساب تأمين اجتماعي بازگرداند.

بيمه بيكاري در شرايط كرونايي

با گذشت يك سال از شيوع بيماري كرونا، بسياري از مشاغل تعطيل شده و تعداد زيادي از افراد كارشان را از دست داده‌اند. سازمان تامين اجتماعي هم اعلام كرده كه اين شرايط، مصداق وقوع اتفاقات غيرمترقبه است كه باعث تعطيلي واحدها مي‌شود. بنابراين اگر سازماني كه در آن مشغول به كار بوده‌ايد؛ به دليل همه‌گيري تعطيل شده يا تعديل نيرو داشته است؛ مي‌توانيد جهت دريافت مقرري بيكاري به واحدهاي مربوطه مراجعه كنيد.

مطالب مرتبط: مبلغ بيمه بيكاري 1400

جمع بندي

اين روزها به خاطر شرايط اقتصادي و حتي شرايط كرونايي، اگر كسي بدون ميل و اراده خود بي كار شده باشد و از طرف سازماني كه در آن مشغول به كار بوده، بيمه شده باشد واجد شرايط دريافت مقرري بيكاري مي‌گردد و مي‌تواند مقرري ماهيانه‌اي به عنوان حقوق بيكاري دريافت نمايد. فرد بيكار، براي دريافت اين كمك هزينه بايد حداكثر تا ۳۰ روز از تاريخ بيكار شدنش‌، موضوع را به واحدهاي تعاون، كار و رفاه اجتماعي مربوطه اطلاع دهد و آمادگي خود را براي اشتغال مجدد اعلام كند.

مبلغ پرداختي و مدت زمان آن بستگي به سابقه بيمه شما دارد. دريافت اين مقرري مي‌تواند كمك شاياني به شرايط زندگي شما در ايام بيكاري كند. مخصوصا كه در روزهايي كه شاغل بوده‌ايد؛ هر ماه بخشي از حقوقتان بابت دريافت اين مقرري به سازمان تامين اجتماعي پرداخت شده است.